.Το πρόβλημα της αποχέτευσης στο Δήμο του Μαρκόπουλου είναι ένα σημαντικό ζήτημα, με αρκετές παραμέτρους, το οποίο σίγουρα μπαίνει και ξαναμπαίνει σε αρκετά «τραπέζια», εδώ και πολλά χρόνια στην περιοχή.
Η σημαντικότητά του, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί άκριτα και οποιαδήποτε λύση προταθεί από την επίσημη πολιτεία. Πολύ περισσότερο όταν η τελευταία δεν χαρακτηρίζεται ούτε από τον ιδιαίτερα έντιμο πρότερο βίο, ούτε από το «καθαρό» και ανιδιοτελές παρόν.
Μιχάλης Μπούργος
mbourg@environment.gr
Για την οικονομία του χώρου και την καλύτερη κατανόηση των προβλημάτων που παράγει η κατασκευή του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) Αεροδρομίου δεν θα υπεισέρθω σε ιδιαίτερα λεπτομερείς τεχνικές λεπτομέρειες.
Στο άρθρο αυτό θα επιχειρήσω να αποδελτιώσω και να ταξινομήσω τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις που φαίνεται ότι το έργο αυτό μπορεί να δημιουργήσει στην περιοχή και την προοπτική της. Ως μία αφορμή για περισσότερο προβληματισμό και συζήτηση …
Δύο λόγια για το έργο
Το ΚΕΛ Αεροδρομίου προβάλλεται ως τη συνολική λύση για τη διαχείριση των ακάθαρτων λυμάτων αποχέτευσης:
Το συνολικό έργο θα κοστίσει –σύμφωνα με τον αρχικό προϋπολογισμό- πάνω από 61.150.000 ευρώ, ενώ μόνο το κομμάτι που αφορά τα έργα στο Δήμο Μαρκόπουλου αναμένεται να ξεπεράσει τα 9.700.000 ευρώ.
Το έργο, που ανέλαβε η εταιρία «ΡΟΥΤΣΗΣ ΑΕ», θυγατρική της J&P AVAX, θα χωροθετηθεί στην περιοχή του Βαραμπά, στα όρια του Δήμου Μαρκόπουλου και μέσα στην περιοχή που έχει οριοθετηθεί το «Αττικό Πάρκο».
Το ΚΕΛ Αεροδρομίου θα οδηγεί τα επεξεργασμένα απόβλητα στη θάλασσα, στην περιοχή της Χαμολιάς, στην Βραυρώνα, σε βάθος 50 μέτρων από την επιφάνεια και μήκος ενός χιλιομέτρου από την ακτή.
Στη χωροθέτηση αυτή αντέδρασε ο Δήμος Μαρκόπουλου, με προσφυγή της τότε Δημοτικής Αρχής στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για την ακύρωση του έργου.
Για την παραίτηση ή μη στη συγκεκριμένη προσφυγή θα γίνει το σημερινό Δημοτικό Συμβούλιο. Στην περίπτωση παραίτησης προβάλλεται η προοπτική ένταξης του έργου στη χρηματοδότηση των ΕΣΠΑ.
Να σημειωθεί ότι, εκτός από το Δήμο στο ΣτΕ έχουν προσφύγει και κάτοικοι της περιοχής, από την 1/2/2012, ενάντια στην κατασκευή του έργου.
Ένα σημαντικό έργο για την περιοχή θα σκεφτεί εύκολα κανείς, πολύ περισσότερο αν αναλογιστεί ότι οι εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν για τη διάθεση των λυμάτων είναι:
Ένα έργο που χρειάζονται οι κάτοικοι, ένα έργο που «μυρίζει» αλλά πρέπει να γίνει …
Ωστόσο, πλησιάζοντας λίγο πιο κοντά, θα διαπιστώσουμε ότι αρχίζει να «μυρίζει λίγο περίεργα» …
Συγκεκριμένα, εντόπισα 10 «γκρίζα σημεία» ως προς το έργο. Σας τα παραθέτω στη συνέχεια, για την καλύτερη πληροφόρησή σας, αλλά και ως αφορμή για να ξεκινήσουμε το σχετικό διάλογο.
Τα 10 «γκρίζα σημεία» ως προς το ΚΕΛ Αεροδρομίου
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 1
ΚΡΙΣΗ – ΧΡΕΟΥΣ:
|
Είναι αμφίβολη η τελική υλοποίηση του έργου
|
Ένα από τα επιχειρήματα της πλευράς που ζητάει την παραίτηση από την προσφυγή στο ΣτΕ είναι η ένταξή του στα ΕΣΠΑ και η χρηματοδότησή του από αυτά.
Είναι όμως σίγουρη αυτή η χρηματοιδότηση;
Εκτίμησή μου είναι ότι η πιθανότητα αυτή είναι αβέβαιη, καθώς:
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 2
ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ:
|
Χωροθετείται εντός του «Αττικού Πάρκου», όπου απαγορεύονται ανάλογες χρήσεις. Με τον τρόπο αυτό καταδικάζεται και η προοπτική ανάπτυξης ολόκληρης της ευρύτερης περιοχής από την «αξιοποίηση» του «Αττικού Πάρκου»
|
Το έργο χωροθετείται εντός της περιοχής που οριοθετείται το «Αττικό Πάρκο», όπου επιτρέπονται μόνο:
Ακόμα, σύμφωνα με το ρυθμιστικό της Αθήνας και την τελευταία διαθέσιμη ολοκληρωμένη πρόταση, επί υπουργίας Μπιρμπίλη, φαίνεται πιθανή η αξιοποίηση του χώρου του «Αττικού Πάρκου» ως «Θεματικού Πάρκου για την Οικολογία»., μία προοπτική που λειτουργεί πολλαπλασιαστικά ως προς την αναπτυξιακή προοπτική στο Δήμο Μαρκόπουλο και τους όμορους Δήμους.
Είναι εμφανές ότι η χωροθέτηση του έργου εντός του προτεινόμενου χώρου θα αποτελέσει «ταφόπλακα» ως προς την προοπτική αυτή για την περιοχή.
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 3
ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ:
|
Δεν εξετάζονται ουσιαστικά άλλες θέσεις εγκατάστασης της μονάδας, ούτε εναλλακτικές λύσεις για τη διάθεση των λυμάτων.
|
Εξετάζεται ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΥΠΙΚΑ ΕΓΚΥΡΗ η χωροθέτηση σε 2 ακόμα θέσεις, όπου θα ήταν αδύνατη η εγκατάσταση του έργου:
Προφανέστατοι οι λόγοι της κατ΄ επίφαση προσέγγισης εναλλακτικών λύσεων.
Η απουσία διερεύνησης εναλλακτικών λύσεων είναι αντίθετοι με τις κείμενες διατάξεις.
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 4
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ:
|
Τα έργα για την κατασκευή των αγωγών για τη διάθεση των λυμάτων θα περάσουν μέσα από περιοχήNATURA και αρχαιολογικό χώρο.
|
Η χάραξη του έργου το θέλει μέσα από το βιότοπο και τον αρχαιολογικό χώρο της Βραυρώνας.
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 5
ΜΠΕ:
|
Πρακτικά δεν υπάρχει, καθώς η μελέτη που παρουσιάζεται ως τέτοια δεν συνιστά ΜΠΕ
|
Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), βασικό-υποχρεωτικό στοιχείο της συνολικής μελέτης για το έργο, πρακτικά ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ.
Η «μελέτη» που παρουσιάζεται ως ΜΠΕ χαρακτηρίζεται ως γενικόλογη, θεωρητική, χωρίς αναλυτικά ποσοτικά στοιχεία ανά περίμετρο, με βιβλιογραφικές αναφορές – χωρίς πορίσματα δεδομένης τεχνικής μελέτης.
Δεν γίνεται καμία απολύτως συγκεκριμένη αναφορά στις «κρίσιμες» παραμέτρους και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν τα χαρακτηριστικά των επιπτώσεων στο περιβάλλον του ΚΕΛ, ούτε και του αγωγού εκβολής-διάθεσης επεξεργασμένων λυμάτων στη θάλασσα.
Η μεθοδολογία που παρουσιάζει είναι τελείως αναξιόπιστη.
Επομένως, είναι τελείως αβέβαιες οι επιπτώσεις του συγκεκριμένου έργου στο περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής.
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 6
ΜΠΕ:
|
Στην ίδια μελέτη παρουσιάζονται δεδομένα που αναφέρονται σε διαφορετικά πληθυσμιακά μεγέθη αναφοράς
|
Στην ίδια μελέτη, σε διαφορετικά σημεία:
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 7
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ:
|
Στην ΜΠΕ δεν υπάρχει συγκεκριμένη πρόβλεψη για την περίπτωση βλάβης στη λειτουργία της συνολικής εγκατάστασης
|
Οι «αστοχίες των συγκεκριμένων εγκαταστάσεων είναι ένα από τα «μελανότερα» σημεία που επιφυλάσσει η εγκατάσταση παρόμοιων μονάδων.
Και η μελέτη, μόνο να μας εφησυχάσει δεν μπρεί, ως προς το σοβαρό αυτό ζήτημα:
Η ΜΠΕ κάνει απλά ΚΑΠΟΙΕΣ ΓΕΝΙΚΟΛΟΓΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ στο πρόβλημα και την απλή «υπόμνηση» για την οργάνωση της ενημέρωσης του πληθυσμού στην περίπτωση «αστοχίας».
Αντίθετα, στην περίπτωση αυτή τα απόβλητα ια συνεχίσουν να κατευθύνονται στη θάλασσα, ρυπαίνοντας υπερβολικά το θαλάσσιο περιβάλλον και δημιουργώντας σημαντικά προβλήματα στην υγεία του πληθυσμού.
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 8
|
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Δεν προσδιορίζει την όχληση της ευρύτερης περιοχής κατά το στάδιο κατασκευής του έργου
|
Δεν προβλέπονται: καταλήψεις χώρων για εργασίες, ηχορύπανση, αυξημένοι κυκλοφοριακοί φόρτοι, κ.α. περιβαλλοντικές οχλήσεις, στη φάση της κατασκευής του έργου.
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 9
|
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Δεν προσδιορίζει με ακρίβεια τα χαρακτηριστικά των ποιοτικών παραμέτρων των λυμάτων που θα καταλήγουν στον υδάτινο αποδέκτη.
|
Αυτό γίνεται ακόμα ανησυχητικότερο, εάν αναλογιστούμε ότι στο συνολικό φορτίο των λυμάτων πρέπει να συνυπολογιστούν και οι εκροές από τις Βιομηχανικές Περιοχές Κορωπίου, Παιανίας και Καρελλά.
ΚΕΛ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ - ΓΚΡΙΖΟ ΣΗΜΕΙΟ 10
|
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: Είναι ένα έργο μεγάλης σχετικά κλίμακας, ξεπερασμένο-προβληματικό πλέον μοντέλο για το σχετικό σχεδιασμό
|
Τα μεγάλης κλίμακας έργα είναι ένα αναπτυξιακό μοντέλο που ταιριάζει περισσότερο σε τριτοκοσμικές χώρες. Θεωρείται προβληματικό και ξεπερασμένο για τις περισσότερο προηγμένες χώρες, καθώς δημιουργεί σημαντικά προβλήματα ως προς τη λειτουργία, είναι περισσότερο αναξιόπιστο, είναι αναλογικά ακριβότερο και παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες σε ζητήματα ασφάλειας-συντήρησης.
Ένα μοντέλο «βιολογικών καθαρισμών» των λυμάτων, στο μικρότερο χωρικό επίπεδο, θα ήταν σημαντικά αποτελεσματικότερο, ασφαλέστερο, φιλικό στο περιβάλλον και οικονομικότερο!
Αντί επιλόγου …
Σήμερα είναι η μέρα απόφασης για την παραίτηση ή μη του Δήμου Μαρκόπουλου από την προσφυγή του στο ΣτΕ ενάντια στην κατασκευή του ΚΕΛ Μαρκόπουλου.
Χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη οποιαδήποτε απόφαση για το θέμα αυτό.
Άλλωστε δεν είναι τίποτα άσπρο-μαύρο.
Αντίθετα, να μας προβληματίζουν όσοι τα παρουσιάζουν άσπρο-μαύρο …
